Shpenzimet ushtarake të Evropës u rritën me një ritëm rekord në vitin 2022, duke arritur një nivel të paparë që nga Lufta e Ftohtë pas pushtimit të Rusisë në Ukrainë, thanë të hënën studiuesit e sigurisë globale.
Rritja në Evropë ndihmoi shpenzimet ushtarake globale të arrijnë një rekord të tetë radhazi në 2.24 trilion dollarë, ose 2.2 për qind të prodhimit të brendshëm bruto të botës, sipas Institutit Ndërkombëtar të Kërkimit të Paqes në Stokholm (SIPRI).
Evropa shpenzoi 13 për qind më shumë për ushtritë e saj në vitin 2022 sesa në 12 muajt e mëparshëm, në një vit të shënuar nga pushtimi rus i Ukrainës.
Shifra nuk merr parasysh normat e mprehta të inflacionit, që do të thotë se shpenzimet aktuale ishin edhe më të larta, tha think tank-u.
Kjo ishte rritja më e fortë në më shumë se 30 vjet dhe një kthim, në dollarë konstante, në nivelin e shpenzimeve në vitin 1989 kur ra Muri i Berlinit.
Vetëm Ukraina i rriti shpenzimet e saj shtatëfish në 44 miliardë dollarë, ose një e treta e PBB-së së saj.
Vendi ka përfituar gjithashtu nga miliarda dollarë donacione armësh nga jashtë, vuri në dukje SIPRI.
Në të njëjtën kohë, shpenzimet ruse u rritën me 9.2 për qind vitin e kaluar, treguan vlerësimet.
Shpenzimet në Evropë, të cilat arritën në 480 miliardë dollarë në vitin 2022, tashmë janë rritur me një të tretën në dekadën e fundit dhe prirja pritet të vazhdojë dhe të përshpejtohet gjatë dekadës së ardhshme.
Kontinenti mund të shohë “potencialisht” nivele rritjeje të ngjashme me vitin 2022 për disa vite.
Pas rënies së ndjeshme në vitet 1990, shpenzimet ushtarake globale kanë qenë në rritje që nga vitet 2000.
Rritja ishte fillimisht rezultat i investimeve masive të Kinës në ushtrinë e saj, e cila më pas u pasua nga tensione të reja me Rusinë pas aneksimit të Krimesë në vitin 2014.
Vetëm SHBA-ja përbënte 39 për qind të shpenzimeve ushtarake globale. Së bashku me Kinën, e cila doli e dyta me 13 për qind, të dy vendet përbënin më shumë se gjysmën e shpenzimeve ushtarake në botë.
Ata të radhës mbetën shumë prapa, me Rusinë me 3.9 për qind, Indinë me 3.6 për qind dhe Arabinë Saudite me 3.3 për qind.
Japonia, si dhe Indonezia, Malajzia, Vietnami dhe Australia po ndjekin trendin.
Britania është shpenzuesi kryesor në Evropë, duke u renditur në vendin e gjashtë në përgjithësi dhe që përbën 3.1 për qind të shpenzimeve globale, përpara Gjermanisë me 2.5 për qind dhe Francës me 2.4 për qind – shifra që përfshijnë donacionet për Ukrainën.