Investimet e huaja direkte në Kinë kanë parë një rënie të ndjeshme gjatë katër viteve të fundit, duke përfshirë një rënie prej 15 për qind në vitin 2022.
Investimet kineze në Evropë gjithashtu kanë rënë, më parë një destinacion i preferuar për kapacitetin e saj prodhues me vlerë të shtuar të lartë.
Investimet e huaja kanë qenë gjithmonë një instrument kyç i ndikimit kinez dhe kanë qenë të rëndësishëm për shëndetin e ekonomisë së saj.
Investimet e huaja direkte të Kinës (IHD) janë rritur në mënyrë të qëndrueshme, nga 10 miliardë dollarë në 2005 në më shumë se 170 miliardë dollarë deri në vitin 2017, të nxitura nga politika e “daljes” e vitit 2001 dhe më pas nga Nisma e Brezit dhe Rrugës 2013.
Në një raport të publikuar nga revista amerikane The National Interest thuhet se “ëndrra kineze” globale, fuqia e saj ekonomike, tërheqja politike dhe pozita e saj ndërkombëtare po zhduken.
Shumë tregues kyç tregojnë se konflikti epik me Shtetet e Bashkuara dhe Perëndimin e ka lënë Kinën më të dobët se në çdo kohë në dhjetë vitet e fundit.
Raporti shtoi se partnerët e Kinës si Gjermania, Italia dhe Bashkimi Evropian kanë forcuar mekanizmat e shqyrtimit të investimeve dhe kanë bllokuar blerjet kryesore kineze.
Nga ana tjetër, investimet evropiane në Kinë ranë ndjeshëm pas vitit 2018, përpara se të rimëkëmbeshin vitin e kaluar.
Por të dhënat e grupit kërkimor “Rhodium” tregojnë se fluksi i investimeve të huaja direkte në Kinë është përqendruar aq shumë sa rreth 90 për qind e investimeve të huaja direkte evropiane në Kinë e kanë origjinën nga vetëm katër vende.
Kontributi i investimeve evropiane, i cili arriti në 7.5 për qind të PBB-së së Kinës në vitin 2018, ra në 2.8 për qind tre vjet më vonë.
Nga ana tjetër, inflacioni i çmimeve të konsumit në Kinë arriti nivelin më të ulët në 18 muaj prej 0.7 për qind nga viti në vit dhe ritmi i rënies së çmimeve të fabrikave u përshpejtua në mars mes kërkesës së dobët të vazhdueshme, duke i shtyrë politikëbërësit të ndërmarrin më shumë hapa për të mbështetur pabarabartë rimëkëmbjen ekonomike.
Të martën, juani kinez shënoi nivelin e tij më të ulët në më shumë se një javë kundrejt dollarit, në 0.15 dollarë dhe investitorët po vendosin shpresa në rritje në mundësinë e uljes së normave të interesit.
Shtetet e Bashkuara përfaqësojnë, sipas raportit, sfidën më serioze ndaj ndikimit ekonomik të Kinës.
Tarifat e rritura dhe kufizimet në rritje të vendosura nga administrata e ish-presidentit Donald Trump mbeten në fuqi nën presidentin aktual Joe Biden.
Shtrirja e rishikimeve të investimeve të huaja është zgjeruar, si dhe politikat për të bllokuar shitjen e mallrave të teknologjisë së lartë në Kinë.
Kjo nuk kufizohet vetëm në Shtetet e Bashkuara, por përfshin gjithashtu kompani në vende të tjera, produktet e të cilave përmbajnë komponentë amerikanë.
Përveç kësaj, Uashingtoni ka dyfishuar përpjekjet për të ndaluar Huawei dhe TikTok, si dhe ka miratuar legjislacionin për të mbështetur prodhimin vendas të mallrave të teknologjisë së lartë dhe investimet direkte për aleatët dhe partnerët e besuar të Shteteve të Bashkuara.
Kina ka alternativa të tjera, veçanërisht në Azi, Afrikë dhe gjetkë, pasi pretendon të ofrojë një model alternativ zhvillimi.
Megjithatë, prania kineze e humbi vrullin e saj edhe në këtë kontekst. Investimet vjetore në vendet pjesëmarrëse në Iniciativën Brez dhe Rrugë, dikur instrumenti kryesor për zgjerimin e ndikimit të Kinës, janë përgjysmuar krahasuar me vetëm pesë vjet më parë, veçanërisht në vendet që vuajnë nga probleme serioze me borxhin.
Doli gjithashtu se modeli kinez ishte më i dëmshëm sesa i dobishëm në disa vende, pasi mbështetja për Kinën ra në të gjithë botën, e cila u përkeqësua më tej nga “autoritarizmi dixhital” i Kinës gjatë pandemisë së koronavirusit, politikat e saj të rrepta dhe të pasuksesshme të bllokimit dhe mbështetja për pushtimin e Ukrainës nga Rusia.
Në Evropë, e cila është më pak e ashpër se SHBA, Kina do të tregtojë marrëdhëniet e saj dikur të lulëzuara me ekonomitë më të përparuara të botës për naftë të lirë.
Ndoshta zhvillimi më shqetësues për Kinën është krahasimi që po bëhet në Shtetet e Bashkuara dhe gjetkë midis veprimeve ruse në Ukrainë dhe veprimeve të mundshme kineze kundër Tajvanit.
Megjithatë, jo të gjitha lajmet janë të këqija për Kinën. Tregtia e jashtme po rritet, duke përfshirë edhe partnerin e saj numër një, Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
Pekini i ktheu gjërat duke ndërmjetësuar marrëveshjen e fundit midis Arabisë Saudite dhe Iranit, duke përmirësuar marrëdhëniet me Hondurasin dhe liderët evropianë ende udhëtojnë shpesh në Pekin.
Por përkeqësimi i përgjithshëm i mjedisit ndërkombëtar në përgjithësi nuk është inkurajues për Presidentin Xi Jinping dhe Partinë Komuniste Kineze, të cilat duhet të merren me ngadalësimin e rritjes së brendshme, pasojat katastrofike të politikës së “normës zero të COVID” dhe një popullsi në plakje.
