Rusia është një e keqe absolute.
Pas 24 shkurtit 2022, kjo u bë një aksiomë për miliona ukrainas.
Por lufta e madhe bëri të mundur që të shihet e keqja e padyshimtë përtej kufijve të Federatës Ruse.
Një e keqe që për dekada zgjodhëm ta injoronim ose ta minimizonim.
Në mënyrë që Ukraina të njihte më në fund regjimin e Lukashenkës si të lig, ai duhej të bëhej bashkëpunëtor në agresionin kundër vendit lindor.
Dhe në të kaluarën, gjatë viteve, diktatori bjellorus ka qenë udhëheqësi i huaj më i popullarizuar në mesin e ukrainasve.
Për më tepër, i poshtri nga Minsku ishte dashamirës jo vetëm për “lugët”, por edhe për një pjesë të patriotëve ukrainas: besohej se presidenti i fortë Lukashenko drejton efektivisht Bjellorusinë dhe e shpëton atë nga gëlltitja nga Rusia.
Në mënyrë që Ukraina të njihte regjimin fondamentalist në Teheran si një të keqe të padiskutueshme, na duhej të njiheshim me “Shahedët” iranianë.
Më parë, diktatura mizore e ajatollahëve nuk na shkaktonte shumë neveri.
Askush nuk u turpërua nga bashkëpunimi shumëvjeçar i Ukrainës me Iranin dhe ndihma për tejkalimin e sanksioneve perëndimore.
Fatkeqësisht, një pjesë e potencialit teknologjik ukrainas është investuar në armët iraniane që sulmojnë qytetet ukrainase.
Megjithatë, Bjellorusia dhe Irani janë një fazë e së kaluarës.
Tani kemi një intrigë të re: a e njohim si të keqe diktaturën më të madhe në planet – Kinën komuniste?
Deri në vitin 2022, asgjë e tillë nuk përjashtohej.
Ukraina e shikoi Perandorinë Qiellore me të njëjtin respekt dhe nderim.
Ukraina iu përkul fuqisë ekonomike dhe teknologjike të Kinës.
Ukraina mbylli lehtësisht një sy ndaj shtypjes së lirisë dhe shkeljes së të drejtave të njeriut në PRC.
Për miliona qytetarë, Kina moderne ishte standardi i “dorës së fortë” të lakmuar.
Laiku ukrainas ka dëgjuar shumë për suksesin e mahnitshëm të ekonomisë kineze, por rrallë ka menduar për çmimin e tyre.
Në fakt, pas peizazheve komuniste fshihej kapitalizmi shumë i pamëshirshëm që ka qenë prej kohësh një gjë e së kaluarës në Perëndim.
Me fuqinë punëtore të lirë, shfrytëzimin e pamëshirshëm të punëtorëve dhe mungesën e asnjë garancie sociale.
“Në Kinë, njerëzit pushkatohen për korrupsion!” – shkruajtën komentuesit ukrainas për të, duke u mbytur nga kënaqësia.
Dhe asnjëri prej tyre nuk bëri një pyetje të thjeshtë: pse ekzekutimet e zyrtarëve të korruptuar në PRC vazhdojnë për dekada?
Pse zyrtarët e korruptuar në Kinë nuk u zhdukën si klasë? Rezulton se ekzekutimet kineze nuk parandalojnë korrupsionin dhe nuk kontribuojnë në çrrënjosjen e tij?..
Kur u shfaqën lajmet e para për COVID-19, ne admiruam efektivitetin e udhëheqjes kineze dhe metodat kineze të përballjes me epideminë.
Edhe pse më vonë doli se autoritetet e PRC shtrembëruan dhe fshehën qëllimisht informacionin në lidhje me sëmundjen e re. Në fakt, është regjimi kinez ai që është përgjegjës për përhapjen e shpejtë të koronavirusit në të gjithë planetin.
Duke ekspozuar krimet totalitare të së kaluarës dhe duke barazuar Stalinin me Hitlerin, Ukraina nuk e vuri në të njëjtat radhë Mao Ce Dunin, i cili ende nderohet në Kinë.
Nuk u tronditëm nga monumentet e xhelatit më të madh të të gjitha kohërave, i cili vrau më shumë njerëz se Hitleri dhe Stalini së bashku.
Ne vazhdimisht i kujtonim botës për Holodomorin ukrainas, por Holodomori kinez i viteve 1959-1961 mbeti një faqe praktikisht e panjohur e historisë për shoqërinë tonë.
Pas vitit 2014, blogerët dhe publicistët vendas e krahasonin rregullisht Ukrainën me Izraelin, por pothuajse kurrë me Tajvanin. Duket se një vend demokratik, që lufton pretendimet e një fqinji të madh autoritar, është i ngjashëm me ne.
Megjithatë, deri në vitin 2022, kjo ngjashmëri nuk u vu re pa pikë. Në vetëdijen masive ukrainase, Tajvani dukej si një formacion separatist: megjithëse nuk ishte pjesë e PRC për një ditë të vetme.
Pak prej nesh e dinin se deri në vitin 1971, ishte Republika e Kinës në Tajvan që kishte vendin e saj të ligjshëm në Këshillin e Sigurimit të OKB-së.
Dhe se transferimi i këtij vendi në regjimin komunist u lobua nga mbështetësit perëndimorë të realpolitikës – si ata që tani janë të shqetësuar për ruajtjen e fytyrës së Putinit.
Që nga mesi i viteve 2010, bota e qytetëruar ka folur shumë për gjenocidin e ujgurëve në Kinë.
Rreth qindra mijëra njerëz të burgosur në “kampet e riedukimit” pa gjyq. Për abortet e detyruara dhe sterilizimin e detyruar. Për fëmijët që ndahen masivisht nga prindërit dhe dërgohen në shkolla me konvikt.
Por në shoqërinë ukrainase, e gjithë kjo kishte një rezonancë minimale: dhe jo vetëm sepse ne ishim të zënë me luftën e tyre hibride.
Sipas mendimit tonë, krimet kineze ishin shumë të largëta dhe të pakuptueshme, dhe vetë Kina ishte shumë e madhe dhe e fortë.
Të durosh mëkatet e tij ishte shumë më e lehtë sesa të kundërshtosh. Dhe në verën e vitit 2021, Ukraina tërhoqi nënshkrimin e saj nga deklarata e OKB-së në mbrojtje të ujgurëve.
Vitet e fundit, ekspansioni kinez ka trazuar Perëndimin kolektiv, por nuk i ka shqetësuar aspak bashkatdhetarët tanë. Ukrainasit nuk e konsideruan PRC një kërcënim për veten e tyre, por ata bënë shaka rutinë për thithjen e afërt të Siberisë ruse dhe Lindjes së Largët.
Në një nivel nënndërgjegjeshëm, Kina komuniste shihej si një lloj aleate e Ukrainës në konfrontimin me Rusinë – zbutësi i Moskës dhe varrmihësi i ardhshëm i Federatës Ruse. Edhe pse në këtë rast ne qartësisht dëshirore.
Që Ukraina ta shikonte Perandorinë Qiellore në një mënyrë të re, kërkohej një luftë e përgjakshme në shkallë të plotë.
Pas 24 shkurtit 2022, u bë e pamundur të pretendohej se vlerat antidemokratike dhe antiperëndimore të udhëheqjes kineze nuk prekin fare ukrainasit. Republika Popullore e Kinës luajti gjithnjë e më qartë në një rol të ri – si patronazhi i armikut tonë.
Natyrisht, Kina dinte për planet për një pushtim rus të Ukrainës dhe i miratoi ato. Natyrisht, Kina priste një sulm në tokën ukrainase dhe pritej ta përdorte atë si një precedent për aneksimin e armatosur të Tajvanit.
Natyrisht, Kina ende nuk është e interesuar për humbjen ushtarake të Federatës Ruse dhe është e gatshme t’i japë asaj një mbështetje.
Pyetja është se deri ku do të shkojë bashkëpunimi ad hoc midis Pekinit dhe Moskës.
A do ta kalojë Kina komuniste kufirin përtej së cilës Ukrainës do t’i duhet ende ta njohë atë si një të keqe absolute.
Ose, në sytë e ukrainasve, Kina do të ruajë statusin e një gjysmë nyjeje, e cila mund dhe duhet të përballohet – sepse është shumë e madhe, e largët dhe e panjohur. Me një fjalë, pothuajse njësoj si Rusia në këndvështrimin e shumë banorëve të botës së tretë.
