Për disa vende, çmimet e energjisë kanë arritur nivele historike në vitin 2022.
Çmimet e benzinës, të energjisë elektrike dhe të gazit natyror u rritën ndjeshëm pasi pushtimi rus i Ukrainës bllokoi zinxhirët globalë të furnizimit me energji. Familjet dhe bizneset po përballen me fatura më të larta të energjisë, në kushtet e luhatjeve ekstreme të çmimeve. Pasiguria rreth luftës duket e madhe dhe kostot e ngrohjes parashikohen të rriten.
Nisur nga pasojat globale të krizës energjetike, tabelat e mëposhtme tregojnë çmimin e energjisë për konsumatorët familjarë në çdo vend, me të dhënat e marra nga GlobalPetrolPrices.com.
1.Çmimet globale të energjisë: Benzina
Cilat vende dhe rajone paguajnë më shumë për një gallon gaz?
Me një mesatare prej 11,10 dollarë për gallon, konsumatorët familjarë në Hong Kong paguajnë çmimin më të lartë për benzinë në botë – më shumë se dyfishin e mesatares globale. Taksat dhe kostot e larta janë faktorët kryesorë që qëndrojnë pas çmimeve kaq të mëdha të gazit në këtë vend.
Ashtu si Hong Kongu, Republika e Afrikës Qendrore ka kosto të larta të gazit, me 8,60 dollarë për gallon. Si një importues neto i benzinës, vendi është përballur me presione në rritje të çmimeve që nga fillimi i luftës në Ukrainë.
Konsumatorët familjarë në Islandë, Norvegji dhe Danimarkë përballen me kostot më të larta të benzinës në Europë. Në përgjithësi, Europa ka pasur një inflacion prej 10% në shtator, kryesisht për shkak të krizës energjetike.
Shqipëria renditet në vendin e 26-të nga 100 vende sa i përket kostos së lartë të gazit, duke lënë pas gjithë vendet e rajonit. Një gallon gaz tregtohet për 6.60 dollarë.
2.Çmimet globale të energjisë: Energjia elektrike
Një luhatshmëri ekstreme po vihet re edhe te çmimet e energjisë elektrike.
Shumica e vendeve me çmimet më të larta të energjisë elektrike janë në Europë, ku çmimet në Danimarkë, Gjermani dhe Belgjikë janë sa rreth dyfishi i atyre në Francë dhe në Greqi. Për referencë, çmimet e energjisë elektrike në shumë vende të Europës janë më shumë se dy ose tre herë më të lartë se mesatarja globale prej 0,14 dollarë për kilovat-orë.
Gjatë tremujorit të parë të vitit 2022, çmimet e energjisë elektrike për konsumatorët familjarë në Bashkimin Europian u rritën me 32% krahasuar me një vit më parë.
Në SHBA, çmimet e energjisë elektrike janë rritur me afro 16% krahasuar me shtatorin e vitit të kaluar, rritja më e lartë në mbi katër dekada, duke nxitur kështu një inflacion më të lartë.
Megjithatë, konsumatorët familjarë janë më të mbrojtura nga ndikimi i ndërprerjeve të furnizimeve nga Rusia, për shkak se SHBA-ja është një eksportues neto i energjisë.
3.Çmimet globale të energjisë: Gazi Natyror
Tetë nga dhjetë vendet me çmimet më të larta të gazit natyror në nivel global ndodhen në Europë, me Holandën në krye të listës. Në përgjithësi, çmimet të gazit natyror në Europë janë rritur gjashtëfish brenda një viti, që nga pushtimi i Ukrainës.
Lajmi i mirë është se sezoni i vjeshtës ka qenë relativisht i ngrohtë. Kjo ka ndihmuar që kërkesa për gaz natyror në Europë të bjerë me 22% në tetor krahasuar me vitin e kaluar, duke zvogëluar rrezikun e mungesës së gazit më vonë gjatë dimrit.
Përtej Europës, Brazili është vendi i katërt me çmimet më të larta të gazit natyror në nivel global, pavarësisht se prodhon brenda vendit rreth gjysmën e nevojave të tij. Kostot e larta të gazit të gatimit kanë qenë sfiduese veçanërisht për familjet me të ardhura të ulëta, gjë e cila u kthye në një çështje kryesore politike në zgjedhjet presidenciale të tetorit.
Ndërkohë, Singapori ka çmimet më të larta të gazit natyror në Azi, pasi shumica e gazit importohet nëpërmjet cisternave ose tubacioneve, duke e bërë këtë vend vulnerabël ndaj luhatjeve të çmimeve./ Monitor
