Përballë rritjes së çmimeve të energjisë, vendet e BE-së po marrin masa për të lehtësuar qytetarët. Në të njëjtën kohë, në nivel evropian priten vendimet e takimit të jashtëzakonshëm të ministrave të energjisë më 9 shtator , si dhe deklaratat e presidentes së BE-së Ursula von der Leyen më 14 shtator në lidhje me propozimet e Komisionit Evropian për vendosjen e një tavani mbi çmimet e energjisë.
Gjatë seancës së jashtëzakonshme, do të shqyrtohen propozime të tilla si vendosja e një tavani për çmimin e gazit të përdorur për prodhimin e energjisë elektrike ose ndërhyrjet për të parandaluar keqfunksionimet e tregut, siç shpjegoi në fillim të kësaj jave ministri çek i Industrisë Jozef Sikela, duke theksuar se “zgjidhja në nivel BE është është më i miri që kemi”.
Ndihma emergjente për familjet dhe bizneset në Itali
Italia po përpiqet të përballojë rritjen e vazhdueshme në sektorin e energjisë me një sërë masash.
Qeveria e kryeministrit italian Mario Draghi ka miratuar që nga fillimi i vitit ndihma urgjente për familjet dhe bizneset e vendit, në total pesëdhjetë miliardë euro. Ndër të tjera, ai uli taksat shtetërore për karburantet me tridhjetë cent për litër, miratoi rimbursimet e taksave për bizneset që konsumojnë një sasi të madhe gazi natyror, si dhe uljen e TVSH-së në 5% për faturat e gazit dhe energjisë elektrike të dërguara për tridhjetë milionë familje dhe gjashtë milionë ndërmarrje tregtare.
Në të njëjtën kohë, qeveria Draghi bëri një përpjekje të madhe me qëllimin e taksimit të fitimeve të tepërta të kompanive të energjisë. Por, për momentin, nga gjithsej borxhet ndaj publikut që llogariteshin në dhjetë miliardë euro, vetëm një miliard është paguar në arkën e shtetit.
Për të ardhmen, Italia po përgatitet të miratojë masa të reja mbështetëse, të cilat pritet të arrijnë rreth dhjetë miliardë euro. Megjithatë, kryeministri italian dhe ish-presidenti i BQE-së kërkon të shmangë – me çdo kusht – rritjen e deficitit publik dhe për këtë arsye “drita jeshile” përfundimtare në paketën e masave për lehtësimin e qytetarëve dhe bizneseve ka. është vonuar.
Për sa i përket kursimit të energjisë, për momentin, rregullat e reja kanë të bëjnë vetëm me ndërtesat që i përkasin publikut italian: parashikohet që temperatura e kondicionerit të mos jetë më e ulët se njëzet e pesë gradë dhe e radiatorit më e lartë se njëzet e një. Ka, natyrisht, një “diferencë tolerance” prej dy shkallësh.
Sipas deklaratave të ministrit të Energjisë Roberto Cingolani, në ditët në vijim do të miratohet një dekret i ri i qeverisë, i cili do të ketë të bëjë me sektorin privat dhe banesat private. Të gjitha indikacionet tregojnë se do të imponohet reduktimi i funksionimit të radiatorit me një orë në ditë, ndërsa temperatura do të ulet me një gradë. Në zonat më të ngrohta të orës (dmth në jug) këto kufizime ka të ngjarë të jenë më të mëdha.
Sa i përket nismave në nivel europian dhe takimit të ministrave të energjisë më 9 shtator, qeveria Draghi vazhdon të këmbëngulë për miratimin e një tavani europian për çmimin e gazit natyror. Në fund të fundit, kryeministri teknokrat italian ka theksuar në mënyrë të prerë se çdo dyshim në të gjithë këtë çështje dëmton Evropën dhe favorizon Vladimir Putinin.
‘Fundi i bollëkut dhe pakujdesisë’ në Francë
Me presidentin francez Emmanuel Macron që tashmë deklaron ‘fundin e bollëkut dhe pakujdesisë’ Franca po përgatitet për atë që pa dyshim do të jetë një dimër ‘i vështirë’, ku askush nuk mund të parashikojë përmasat e vështirësive.
E vetmja gjë që është e sigurt është se reaktorët bërthamorë francezë do të punojnë tani e tutje “me kapacitet të plotë”. Vetëm se kjo ka të bëjë me gjysmën e atyre që ekzistojnë në vend, pasi gjysma tjetër janë jashtë funksionit për arsye mirëmbajtjeje.
Ajo që është gjithashtu e sigurt është se prodhimi i energjisë me qymyr do të rritet, gjë që pak a shumë do të ndodhë në shumicën e vendeve evropiane, pavarësisht marrëveshjeve ekzistuese për t’u marrë me ndryshimet klimatike.
Një vlerësim i parë i vështirësive që do të lindin me ardhjen e dimrit u tentua të premten në Paris, ku Macron mblodhi të ashtuquajturin Këshill të Mbrojtjes për t’u marrë me krizën energjetike.
Më i keqi nga skenarët e diskutuar, ai i ndërprerjes së plotë të gazit rus i kombinuar me një dimër të ashpër me temperatura të ulëta, nuk përjashton as ndërprerjen e furnizimit me energji elektrike të familjeve për disa orë në ditë. Ministrat përkatës argumentojnë se kjo ndoshta do të shmanget, megjithatë, pa zbutur shqetësimet e arsyeshme të francezit mesatar.
Sa i përket industrive me intensitet energjetik, megjithatë, konsiderohet mjaft e sigurt se këtë dimër ato do të punojnë “boshe”, ndërsa për sa u përket familjeve, është gjithashtu e sigurt që shumë do të marrin ende mbështetje financiare në vitin 2023 për t’u përballur. rritjen e çmimeve të energjisë.
Nga Evropa, Franca pret vendime konkrete nga Këshilli i Ministrave të Energjisë së BE-së që do të bëhet më 9 shtator. Qëllimi i tij është të vendosë një tavan pan-evropian për çmimet e gazit natyror, diçka që deri tani ka qenë jashtë diskutimit dhe një tabu për Evropën. Por kohët po ndryshojnë, argumenton Parisi.
Ftohen publiku, bizneset, dyqanet dhe konsumatorët të kontribuojnë në përpjekjen për të kursyer energjinë dhe veçanërisht gazin natyror, i cili duhet të arrijë në 20%, për të parandaluar rrezikun e vendosjes së një bilete.
Që nga 1 shtatori dhe për gjashtë muaj, tashmë janë zbatuar masat e para:
Në ndërtesat publike temperatura maksimale është vendosur në 19 gradë, ndërsa ngrohja e korridoreve dhe shkallëve dhe uji i nxehtë në tualete hiqet. Aty ku kryhet punë manuale, temperatura maksimale është e kufizuar në 12 gradë. Spitalet, shkollat, kopshtet janë të përjashtuara nga kufizimet.
Monumentet dhe ndërtesat publike nuk do të ndriçohen më gjatë natës dhe sigurisht jo vetëm për arsye estetike. Përveç kësaj, dritat në tabelat reklamuese do të fiken çdo natë në orën 22:00. Megjithatë, dritat e rrugëve mbeten të ndezura, ashtu si edhe vitrinat e dyqaneve, nëse pronari dëshiron.
Për sa kohë që temperaturat janë ende të larta, dyert e dyqaneve me ajër të kondicionuar duhet të qëndrojnë të mbyllura. Në mjedise private, pishinat nuk mund të ngrohen me gaz ose energji elektrike. Madje disa bashki po shkojnë edhe më tej, duke eliminuar plotësisht ujin e nxehtë në dushe në pishinat dhe palestrat publike.
Masat e para vlerësohet të sjellin kursime rreth 2%, ndërsa një grup i dytë masash më afatgjata do të pasojë në tetor, siç është detyrimi për të kontrolluar sistemin e ngrohjes qendrore çdo dy vjet.
Ndërkohë, teknikët janë rezervuar deri në fund të vitit dhe shitjet e druve të zjarrit dhe ngrohësve elektrike janë rritur. Në të njëjtën kohë, kompanitë e energjisë elektrike po kryejnë “teste qëndrueshmërie”, rezultati i të cilave do të përcaktojë zgjatjen e mundshme të funksionimit të tre centraleve bërthamore të Gjermanisë, të cilat do të mbylleshin përgjithmonë në fund të vitit.
Në të njëjtën kohë, rekomandimet dramatike për qytetarët për të kufizuar konsumin familjar po intensifikohen dhe disa kompani të pasurive të paluajtshme po vendosin kufizime të temperaturës gjatë natës.
Nga data 1 tetor pritet vendosja e taksës speciale të gazit natyror, në vlerën 2,419 cent/kWh, me qëllim stabilizimin e tregut të energjisë dhe kursimin e ofruesve, të cilët tashmë do t’u kalojnë konsumatorëve 90% të kostos shtesë të furnizimi me energji. Tashmë shteti federal i është përgjigjur kërkesës së Uniper për mbështetje urgjente, duke premtuar në të njëjtën kohë lehtësim “të madh të synuar dhe të saktë” për qytetarët, si pjesë e një pakete ndihme prej 30 miliardë eurosh.
Përpara takimit urgjent të BE-së, Gjermania, nga frika e trazirave sociale, tani po e lë të hapur edhe debatin për vendosjen e një tavani për çmimin maksimal të gazit natyror.
Masat për të mos prishur sigurinë energjetike në Austri
Qeveria federale austriake dhe qyteti i Vjenës ranë dakord pak ditë më parë për të shpëtuar, me një linjë kredie prej të paktën 2 miliardë euro deri në prill, ofruesin më të madh të energjisë në vend, Wien Energie, në mënyrë që të mos prishet siguria energjetike e rreth 2. miliona banorë të kryeqytetit.
Por qyteti njoftoi se tani e tutje do të mbajë të fikur fenerët e famshëm të Krishtlindjeve në qendrën historike, ndërsa tregjet e hapura të Krishtlindjeve do të ndizen një orë më vonë se vitin e kaluar.
Fabrikat e mëdha të vendit duhet të përgatiten të operojnë me naftë nëse është e nevojshme, ndërsa dyqanet tashmë po kufizojnë ndriçimin e tyre të jashtëm dhe vendpushimet e skive po planifikojnë të kufizojnë funksionimin e ashensorëve. Aktualisht, megjithatë, kursimi i familjeve private bëhet kryesisht mbi baza vullnetare.
Qeveria, më parë e kujdesshme për ndërhyrjet e mundshme në tregun e energjisë, tani ka lëvizur në mënyrë spektakolare: “Më në fund duhet t’i japim fund çmendurisë së tregjeve të energjisë. Këto tregje, në formën e tyre aktuale, nuk do të vetërregullohen. I bëj thirrje BE-27 që të qëndrojë e bashkuar në përpjekjen për të ndaluar menjëherë shpërthimin e çmimeve”, tha kancelari Karl Nehammer përpara samitit të 9 shtatorit.
Vendimet e takimit do të gjykojnë kryesisht politikën e qeverisë, me Urdhëresën e Kontrollit të Gazit Natyror ende në proces. Vonesa ka edhe diskutimi për riaktivizimin e termocentralit Melach me linjit në vend të gazit natyror.
Ulja e TVSH-së dhe kontrolli i konsumit të energjisë në Belgjikë
Ulja e TVSH-së për energjinë në 6% në baza të përhershme u vendos javën e kaluar nga qeveria belge, me qëllim uljen e faturave të konsumatorëve dhe bizneseve. Kjo masë fillimisht u miratua në mënyrë të përkohshme në mars 2022.
Në të njëjtën kohë, qeveria belge po inkurajon qytetarët që t’i kushtojnë vëmendje konsumit të energjisë, i cili tashmë është ulur midis 10-15% krahasuar me vitin e kaluar. “Energjia që nuk e përdorni është padyshim më e lira. Nëse bëjmë përpjekje të gjithë së bashku, çmimet do të bien”, tha kryeministri belg Alexandre de Croix.
Qeveria federale do të takohet në ditët në vijim me federatat e punëdhënësve dhe të vetëpunësuarve dhe me përfaqësues të sektorëve veçanërisht të prekur nga kriza energjetike, për të shqyrtuar masat mbështetëse.
Shtypi belg komenton se mundësitë e qeverisë për të ulur çmimet janë të kufizuara dhe se vendi po mbështetet në një ndërhyrje evropiane, në pritje të Këshillit të Energjisë më 9 shtator.
“Shteti nuk ka xhepa të pakufizuar”, ka deklaruar kryeministri belg, i cili në çdo rast përsërit pritshmërinë e tij për veprim në nivel europian. “Zgjidhja do të vijë vetëm nga ndërhyrja ndërkombëtare në tregjet e energjisë elektrike dhe gazit natyror”, ka theksuar ai.
Kryeministri liberal flamand i Belgjikës ka dalë në favor të vendosjes së një kufiri evropian për çmimet e gazit dhe energjisë elektrike. Madje, ai ka shprehur synimin e qeverisë së tij për të vazhduar me një tavan kombëtar të çmimeve të energjisë, në rast se nuk vendoset ai evropian, megjithëse pranon se kjo do të ishte më pak efektive.
Në të njëjtën kohë, kryeministri belg si dhe disa parti në vend po bëjnë thirrje për një “kornizë evropiane” që do të lejonte rikuperimin e “fitimeve të tepërta të jashtëzakonshme” të sektorit të energjisë, nëpërmjet taksave.
Ministri i Energjisë Tin van de Strate tha se, sipas Komisionit belg Rregullator të Energjisë Elektrike dhe Gazit (Creg), shuma e fitimeve të tepërta të Engie Electrabel përmes reaktorëve të saj bërthamorë që nuk janë subjekt i zgjatjes vlerësohet në 2 miliardë euro. Ministri vlerësoi se rreth 700 milionë euro mund të rikuperohen nga fitimet e tepërta të lidhura me krizën.
